Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

to make void

  • 1 rumpo

    rumpo, rūpi, ruptum ( inf. paragog. rumpier, Afran. Com. 127), 3, v. a. [root rup], to break, burst, tear, rend, rive, rupture; to break asunder, burst in pieces, force open, etc. (very freq. and class.; a favorite word of the Aug. poets; cf. frango).
    I.
    Lit.: SI MEMBRVM RVPIT NI CVM EO PACIT TALIO ESTO, Lex XII. Tab. ap. Fest. S. V. TALIO, p. 274; and ap. Gell. 20, 1, 14; cf. Cato ap. Prisc. p. 710 P.:

    vincula,

    Lucr. 3, 83; Cic. Cat. 4, 4, 8; id. Tusc. 1, 30, 74; Prop. 4, 10, 4; Verg. A. 10, 233 al.:

    catenas,

    Prop. 3, 13, 11; Hor. S. 2, 7, 70; Ov. Am. 3, 11, 3:

    frena pudoris,

    Prop. 4, 18, 3:

    obstantia claustra,

    Hor. Ep. 1, 14, 9:

    teretes plagas (aper),

    id. C. 1, 1, 28:

    pontem,

    to break down, Liv. 7, 9; cf.:

    rupti torrentibus pontes,

    Quint. 2, 13, 16:

    montem aceto (Hannibal),

    Juv. 10, 153:

    Alpes,

    Sil. 11, 135:

    arcum,

    Phaedr. 3, 14, 10:

    plumbum (aqua),

    Hor. Ep. 1, 10, 20:

    carinam (sinus Noto remugiens),

    id. Epod. 10, 20:

    tenta cubilia tectaque,

    id. ib. 12, 12:

    vestes,

    Ov. M. 6, 131; cf.:

    tenues a pectore vestes,

    id. A. A. 3, 707:

    sinus pariterque capillos,

    id. M. 10, 722:

    linum ruptum aut turbata cera,

    Quint. 12, 8, 13:

    praecordia ferro,

    to penetrate, Ov. M. 6, 251; 5, 36; cf.:

    guttura cultro,

    to cut, id. ib. 15, 465:

    colla securi,

    id. ib. 12, 249:

    nubem (vis venti),

    to sunder, rive, Lucr. 6, 432:

    fulmen nubes rumpit,

    Sen. Q. N. 2, 58, 1:

    spiritus rumpit nubes,

    id. ib. 2, 54, 3:

    ruptae nubes et in pronum solutae,

    id. ib. 5, 12, 1:

    caelum,

    Sil. 3, 196:

    polum,

    id. 1, 135: turbo ruptus, breaking or bursting forth, Verg. A. 2, 416 et saep.:

    tuā causā rupi ramices,

    burst, ruptured, Plaut. Merc. 1, 2, 30:

    suos ramices,

    id. Poen. 3, 1, 37:

    inflatas vesiculas,

    Cic. Div. 2, 14, 33:

    pectora fremitu (leones),

    Lucr. 3, 297:

    illius immensae ruperunt horrea messes,

    filled to repletion, Verg. G. 1, 49; Col. 10, 307:

    frugibus rupta congestis horrea,

    Sid. 1, 6:

    ilia,

    Cat. 11, 20; 80, 7; Verg. E. 7, 26; cf. with a personal object:

    rupit Iarbitam Timagenis aemula lingua, Dum, etc.,

    Hor. Ep. 1, 19, 15.—Esp. reflexively, to burst or split one ' s self, to burst, split, etc.:

    me rupi causā currendo tuā,

    Plaut. Merc. 1, 2, 43; id. Capt. prol. 14; Lucil. ap. Non. 88, 11; 382, 23:

    ut me ambulando rumperet,

    Ter. Hec. 3, 4, 21:

    non, si te ruperis, Par eris,

    Hor. S. 2, 3, 319.— Mid.: ego misera risu clandestino rumpier, to burst, split, Afran. ap. Non. 382, 21 (Com. Rel. p. 154 Rib.); so,

    frigidus in pratis cantando rumpitur anguis,

    Verg. E. 8, 71:

    quā (licentiā audacium) ante rumpebar, nunc ne movear quidem,

    could have burst, Cic. Q. Fr. 3, 9, 1:

    et inflatas rumpi vesiculas,

    id. Div. 2, 14, 33; cf.:

    rumpantur iniqui, Vicimus,

    Prop. 1, 8, 27:

    miser Rumperis (sc. irā) et latras,

    Hor. S. 1, 3, 136: rumpere viam, iter, etc., to force a passage, make one ' s way by force: ferro rumpenda per hostes Est via, a passage must be burst or forced through, Verg. A. 10, 372; cf.:

    eo nisi corporibus armisque rupere cuneo viam,

    Liv. 2, 50:

    rupta via,

    Quint. 9, 4, 63:

    viam igne,

    Stat. Th. 8, 469:

    iter ferro,

    Sil. 4, 196 (with reserare viam);

    15, 782: Alpes,

    id. 11, 135:

    rupto sonuit sacer aequore Titan,

    Val. Fl. 2, 37:

    cursus,

    id. ib. 1, 3; Sil. 7, 568 et saep.:

    rumpere media agmina,

    to burst through, break through, Verg. A. 12, 683; cf.:

    proelia misso equo,

    Prop. 3, 11, 64 (4, 10, 62):

    ruptā mersum caput obruit undā,

    Ov. M. 11, 569:

    mediam aciem,

    Liv. 26, 5:

    pugnantibus acies rumpenda,

    Just. 1, 6, 11:

    ordines,

    Liv. 6, 13:

    aditus,

    Verg. A. 2, 494:

    parvos hiatus,

    Sil. 5, 616:

    fontem,

    to break open, cause to break forth, Ov. M. 5, 257:

    fontes abyssae magnae,

    Vulg. Gen. 7, 11: se rumpere, to break out, burst forth ( = erumpere):

    ubi sub lucem densa inter nubila sese Diversi rumpent radii,

    Verg. G. 1, 446:

    tantus se nubibus imber Ruperat,

    id. A. 11, 548:

    unde altus primum se erumpit Enipeus,

    id. G. 4, 368; so,

    rumpi, in mid. force: dum amnes ulli rumpuntur fontibus,

    id. ib. 3, 428:

    alicui reditum,

    to cut off, Hor. Epod. 13, 15.— Absol.: offendit, fregit, rumpit, icit poculo, wounds, Afran. ap. Non. 124, 6 (Com. Rel. p. 173 Rib.); so, si quis rumpet occidetve insciens ne fraus esto, an ancient form of rogation in Liv. 22, 10, 5; cf. Dig. 9, 2, 27, § 17. —
    II.
    Trop., to break, violate, destroy, annul, make void, interrupt, etc.:

    hunc quisquam... foedera scientem neglexisse, violasse, rupisse dicere audebit?

    Cic. Balb. 5, 13; so,

    foedera,

    Lucr. 2, 254; Auct. Her. 4, 14, 20; Liv. 9, 1; 21, 10; Hor. Ep. 1, 3, 35:

    foedus,

    Liv. 3, 25, 5; 42, 40, 3:

    imperium,

    Curt. 10, 2, 15; Tac. A. 13, 36; id. H. 3, 19:

    sacramenti religionem,

    Liv. 28, 27:

    reverentiam sacramenti,

    Tac. H. 1, 12:

    fidem induciarum, pacis, etc.,

    Liv. 9, 40 fin.; 24, 29; Verg. G. 4, 213; Flor. 4, 2, 16:

    jus gentium,

    Liv. 4, 17:

    hostium jus et sacra legationis et fas gentium,

    Tac. A. 1, 42:

    rogationes vos rogatas rumpitis,

    Plaut. Curc. 4, 2, 24:

    edicta,

    Hor. C. 4, 15, 22:

    decreta,

    Ov. M. 15, 780:

    leges,

    Luc. 4, 175:

    constat, agnascendo rumpi testamentum,

    is made void, Cic. de Or. 1, 57, 241; cf.:

    jura testamentorum ruptorum aut ratorum,

    id. ib. 1, 38, 173:

    nuptias,

    Hor. C. 1, 15, 7:

    amores,

    Verg. A. 4, 292:

    condiciones pacis,

    Vell. 2, 48, 5:

    obsequium,

    Suet. Galb. 16:

    fata aspera,

    Verg. A. 6, 882:

    fati necessitatem humanis consiliis,

    Liv. 1, 42:

    ne me e somno excitetis et rumpatis visum,

    break in upon, interrupt, Cic. Rep. 6, 12, 12; so,

    somnum,

    Verg. A. 7, 458; cf. Sen. Ep. 51, 12:

    sacra,

    Verg. A. 8, 110:

    carmina,

    Tib. 2, 3, 20:

    novissima verba,

    Ov. A. A. 1, 539:

    ut vero amplexus fessi rupere supremos,

    Val. Fl. 5, 32:

    strepitu silentia rumpi,

    Lucr. 4, 583:

    silentia (verbis),

    Verg. A. 10, 64; Ov. M. 1, 208; 11, 598; Hor. Epod. 5, 85; Val. Fl. 3, 509; Plin. Pan. 55, 4:

    diutinum silentium,

    App. M. 10, p. 239, 14:

    taciturnitatem,

    Tac. A. 1, 74:

    patientiam,

    Suet. Tib. 24:

    en age, segnes Rumpe moras,

    break off, end delay, Verg. G. 3, 43; so,

    rumpe moras,

    id. A. 4, 569; 9, 13; Ov. M. 15, 583 Bach, N. cr.; Val. Fl. 1, 306; Mart. 2, 64, 9; Plin. Ep. 5, 11, 2; cf.:

    rumpunt moras,

    Luc. 1, 264:

    otia,

    Verg. A. 6, 813.— Poet.: rumpit has imo pectore voces, breaks forth, breaks out in, gives vent to, utters, etc., Verg. A. 11, 377; so,

    vocem,

    id. ib. 2, 129; 3, 246; Sil. 8, 301; Tac. A. 6, 20:

    questus,

    Verg. A. 4, 553; Claud. Rapt. Pros. 2, 249:

    gemitum,

    Sil. 4, 458.

    Lewis & Short latin dictionary > rumpo

  • 2 restituō

        restituō ūī, ūtus, ere    [re-+statuo], to set up again, replace, restore, reconstruct, rebuild, revive, renew, reform, rearrange: Forīs effractas, T.: ut Minerva, quam turbo deiecerat, restitueretur: arborem, V.: vicos, quos incenderant, Cs.: fontīs et Flumina, O.: ordines, S.: aciem, L.: exstinctos, raise the dead, O.— To give back, deliver up, return, restore, replace, make restitution of: fraudata, Cs.: sospites omnīs Romam ad propinquos, L.: quem a me accepisti locum, T.: virginem suis, T.: bona iis, Cs.: agrum Veientibus, L.: Pompeius civitati restitutus: captum victori, L.: Caesaris imperio restituendus erat, O.—Fig., to restore, revive, renew, reform, repair, remedy: Unus homo nobis cunctando restituit rem, Enn. ap. C.: maxime, Cui res cunctando restituenda foret, O.: res perditas, L.: veteres clientelas, Cs.: veterem tuam prudentiam: tribuniciam intercessionem armis, Cs.: suorum a pudore maritimae ignominiae restituti animi, recovered, L.— To bring back, restore, recall, reinstate: Licinium de aleā condemnatum: iusta causa restituendi mei: damnatos in integrum, Cs.: tribunos plebis in suam dignitatem, Cs.: restitutus in patriam (Camillus) secum patriam ipsam restituit, L.: (eos) rursum in gratiam, reconcile, T.: fratrem in antiquum locum gratiae, Cs.: vos in amicitiam nostram, L.: veteri patientiae (Britanniam), Ta.: Romanis se, join the Romans again, L.: Bacchus peccasse fatentem Restituit, i. e. pardoned, O.— To restore, re-establish, re-enact: leges: restituit his animos parva una res, L.— To reverse, revoke, undo, make void, make good again, repair: alia iudicia Lilybaei, alia Agrigenti restituta sunt, i. e. cancelled: praecipita raptim consilia in integrum, L.: ut, si ego eum condemnaro, tu restituas: restitui in integrum aequom est, T.— To compensate for, make good: damna, L.: vim restitui factam iubet, that the damage be repaired.
    * * *
    restituere, restitui, restitutus V
    restore; revive; bring back; make good

    Latin-English dictionary > restituō

  • 3 solvō

        solvō solvī (soluit, Ct.; soluisse, Tb.), solūtus, ere    [2 se+luo], to loosen, unbind, unfasten, unfetter, untie, release: iube solvi (eum), T.: ad palum adligati repente soluti sunt: ita nexi soluti (sunt), L.: Solvite me, pueri, V.: quo modo solvantur (nodi), Cu.: solve capillos, untie, O.: crines, let down, O.: terrae quem (florem) ferunt solutae, i. e. thawed, H.: Solve senescentem equum, i. e. from service, H.: talibus ora solvit verbis, freely opens, O.: Solvite vela, unfurl, V.— To detach, remove, part, disengage, free: ancorā solutā (i. e. a litore): classis retinacula solvi iussit, O.: teque isto corpore solvo, V.: partūs, to bring forth, O.—Of ships, to free from land, set sail, weigh anchor, leave land, depart: navīs solvit, Cs.: primis tenebris solverat navem, L.: cum foedere solvere navīs, O.: navīs a terrā solverunt, Cs.: ab Corintho solvere navīs, L.: tertia fere vigiliā solvit (sc. navem), Cs.: nos eo die cenati solvimus: a Brundusio solvit, L.: Alexandriā solvisse: portu solventes.— To untie, unfasten, unlock, unseal, open: ille pharetram Solvit, uncovered, O.: solutā epistulā, N.: solutis fasciis, Cu.— To take apart, disintegrate, disunite, dissolve, separate, break up, scatter, dismiss: ubi ordines procursando solvissent, L.: agmina Diductis solvēre choris, V.: solvit maniplos, Iu.: coetuque soluto Discedunt, O.: urbem solutam reliquerunt, disorganized: si solvas ‘Postquam discordia tetra’... Invenias, etc., H.— To relax, benumb, make torpid, weaken: ima Solvuntur latera, V.: pennā metuente solvi, i. e. unflagging, H.: illi solvuntur frigore membra, V.: corpora somnus Solverat, O.: somno vinoque solutos, O.: Solvitur in somnos, V.— To loosen, break up, part, dissolve, disperse, divide, scatter: omne conligatum solvi potest: solvere navīs et rursus coniungere, Cu.: membra ratis, O.— To dissolve, melt, turn, change: nives solvere, melt, O.: (vitulo) per integram solvuntur viscera pellem, V.—Of fastenings, to loose, remove, cancel, untie, unlock: nullo solvente catenas, O.: Frenum solvit, Ph.: Solvitur acris hiemps, H.: a corpore bracchia, relaxes his hold, O.: crinalīs vittas, V.: vinculum epistulae, Cu.—Fig., to free, set free, release, loose, emancipate, relieve, exempt: linguam ad iurgia, O.: cupiditates suas, Cu.: Bassanitas obsidione, L.: ut religione civitas solvatur: Vopiscus, solvatur legibus, be exempted: petente Flacco ut legibus solveretur, L.: ut is per aes et libram heredes testamenti solvat, release the testamentary heirs: reus Postumus est eā lege... solutus ac liber, i. e. the law does not apply to: solutus Legibus insanis, H.: vos curis ceteris, T.: solvent formidine terras, V.: Vita solutorum miserā ambitione, H.: longo luctu, V.: calices quem non fecere Contractā in paupertate solutum? i. e. from cares, H.: ego somno solutus sum, awoke.— To acquit, absolve, cleanse, relieve: ut scelere solvamur, be held guiltless: hunc scelere solutum periculo liberavit: Sit capitis damno Roma soluta mei, O.— To relax, smooth, unbend, quiet, soothe (poet.): solvatur fronte senectus (i. e. frons rugis solvatur), be cleared, H.: arctum hospitiis animum, H.—Of ties, obligations, or authority, to remove, cancel, destroy, efface, make void, annul, overthrow, subvert, violate, abolish: solutum coniugium, Iu.: nec coniugiale solutum Foedus in alitibus, O.: culpa soluta mea est, O.: quos (milites), soluto imperio, licentia conruperat, S.: solvendarum legum principium (i. e. dissolvendarum), Cu.: disciplinam militarem, subvert, L.: pactique fide data munera solvit, i. e. took back, O.— To loosen, impair, weaken, scatter, disperse, dissolve, destroy: plebis vis soluta atque dispersa, S.: senectus quae solvit omnia, L.: nodum (amicitiae) solvere Gratiae, H.: hoc firmos solvit amores, O.— To end, remove, relieve, soothe: ieiunia granis, O.: Curam Dulci Lyaeo, H.: corde metum, V.: pudorem, V.: solutam cernebat obsidionem, the siege raised, L.: Solventur risu tabulae (see tabula), H.— To accomplish, fulfil, complete, keep (of funeral ceremonies, vows, and promises): omnia paterno funeri iusta, finish the burial rites: iustis defunctorum corporibus solutis, Cu.: exsequiis rite solutis, V.: vota, fulfil: Vota Iovi, O.: solvisti fidem, you have kept your promise, T.: Esset, quam dederas, morte soluta fides, i. e. your pledge (to be mine through life), O.— To solve, explain, remove: quā viā captiosa solvantur, i. e. are refuted: Carmina non intellecta, O.: nodos iuris, Iu.—Of debts, to fulfil, pay, discharge, pay off: hoc quod debeo peto a te ut... solutum relinquas, settled: Castricio pecuniam iam diu debitam, a debt of long standing: ex quā (pensione) maior pars est ei soluta: rem creditori populo solvit, L.: ut creditae pecuniae solvantur, Cs.: debet vero, solvitque praeclare.—Of persons, to make payment, pay: cuius bona, quod populo non solvebat, publice venierunt: ei cum solveret, sumpsit a C. M. Fufiis: pro vecturā: tibi quod debet ab Egnatio, pay by a draft on Egnatius: numquam vehementius actum est quam ne solveretur, to stop payments: nec tamen solvendo aeri alieno res p. esset, able to pay its debt, L.; hence the phrase, solvendo esse, to be solvent: solvendo non erat, was insolvent: cum solvendo civitates non essent: ne videatur non fuisse solvendo.—Of money or property, to pay, pay over, hand over (for pecuniā rem or debitum solvere): emi: pecuniam solvi: pro quo (frumento) pretium, L.: quae praemia senatus militibus ante constituit, ea solvantur: arbitria funeris, the expenses of the funeral: Dona puer solvit, paid the promised gifts, O.: HS CC praesentia, in cash: legatis pecuniam pro frumento, L.—Of a penalty, to accomplish, fulfil, suffer, undergo: iustae et debitae poenae solutae sunt: capite poenas, S.: meritas poenas solvens, Cu.
    * * *
    solvere, solvi, solutus V
    loosen, release, unbind, untie, free; open; set sail; scatter; pay off/back

    Latin-English dictionary > solvō

  • 4 rumpō

        rumpō rūpī, ruptus, ere    [RVP-], to break, burst, tear, rend, rive, rupture, break asunder, burst in pieces, force open: vincula: obstantia claustra, H.: pontem, break down, L.: montem aceto, Iu.: arcum, Ph.: plumbum, H.: vestīs, O.: praecordia ferro, pierce, O.: guttura ferro, cut, O.: ruptus turbo, bursting forth, V.: inmensae ruperunt horrea messes, crammed to bursting, V.—Of the body, to break, split, burst, break open, rend, tear: ut me ambulando rumperet, i. e. kill with errands, T.: si quis rumpet occidetve, wounds, L. (old form.): ilia, V.: Rupit Iarbitam Timagenis aemula lingua, Dum, etc., i. e. the effort to shout as loud as, etc., H.: si te ruperis, H.: cantando rumpitur anguis, bursts, V.: quā (licentiā audacium) ante rumpebar, could have burst.—To burst through, break through: media agmina, V.: ruptā mersum caput obruit undā, O.: ordines, L.— To break open, cause to break forth: fontem, O.: ubi inter nubila sese Diversi rumpent radii, burst forth, V.: dum amnes ulli rumpuntur fontibus, V.—Of a way or passage, to force, make by force: ferro rumpenda per hostīs Est via, must be forced, V.: eo cuneo viam, L.—Fig., to break, violate, destroy, annul, make void, interrupt: feodera: imperium, Cu.: sacramenti religionem, L.: ius gentium, L.: edicta, H.: decreta, O.: testamentum ruptum, annulled: nuptias, H.: fata aspera, V.: fati necessitatem humanis consiliis, L.— To break in upon, interrupt, cut short, end: somnum, V.: novissima verba, O.: segnīs Rumpe moras, end delay, V.: tibi reditum, cut off, H.— To break out in, give utterance to: rumpit has imo pectore voces, V.: questūs, V.
    * * *
    rumpere, rupi, ruptus V
    break; destroy

    Latin-English dictionary > rumpō

  • 5 infringo

    in-fringo, frēgi, fractum, 3, v. a. [infrango], to break off, to break, bruise, crack.
    I.
    Lit.:

    infractis omnibus hastis,

    Liv. 40, 40, 7:

    ut si quis violas riguove papavera in horto Liliaque infringat,

    Ov. M. 10, 191:

    genibusque tumens infringitur unda,

    Val. Fl. 5, 412: manus, to snap or crack one ' s fingers, Petr. 17:

    articulos,

    Quint. 11, 3, 158: latus liminibus, to bruise one ' s side by lying on the threshold, Hor. Epod. 11, 22: infractus remus, appearing broken, in consequence of the refraction of the rays in the water, Cic. Ac. 2, 25; cf.:

    infracti radii resiliunt,

    Plin. 2, 38, 38, § 103:

    ossa infracta extrahere,

    id. 23, 7, 63, § 119.—
    B.
    Transf., to strike one thing against another: digitos citharae, to strike or play upon the lute, Stat. Ach. 1, 575:

    alicui colaphum,

    to give one a box on the ear, Ter. Ad. 2, 1, 46; Plin. 8, 36, 54, § 130:

    linguam (metu),

    to stammer, Lucr. 3, 155.—
    II.
    Trop., to break, check, weaken, lessen, diminish, mitigate, assuage:

    ut primus incursus et vis militum infringeretur,

    Caes. B. C. 3, 92:

    conatus adversariorum,

    id. ib. 2, 21:

    florem dignitatis,

    Cic. Balb. 6, 15:

    militum gloriam,

    id. Mil. 2, 5:

    animos hostium,

    Liv. 38, 16:

    spem,

    Cic. Or. 2, 6:

    tribunatum alicujus,

    id. de Or. 1, 7, 24:

    vehementius esse quiddam suspicor, quod te infringat,

    id. Att. 7, 2, 2:

    continuam laudem humanitatis,

    Plin. Ep. 7, 31, 3:

    res Samnitium,

    Liv. 8, 39, 10:

    difficultatem,

    to overcome, Col. 2, 4, 10:

    jus consulis,

    Dig. 34, 9, 5 fin.:

    fortia facta suis modis,

    to weaken, Ov. Tr. 2, 412:

    deos precatu,

    to appease by entreaties, Stat. Ach. 1, 144:

    infringitur ille quasi verborum ambitus,

    Cic. de Or. 3, 48, 186:

    infringendis concidendisque numeris,

    id. Or. 69, 230:

    vocem de industria,

    purposely to make plaintive, Sen. Contr. 3, 19.—
    B.
    To destroy, make void, break:

    quoniam haec gloriatio non infringetur in me,

    Vulg. 2 Cor. 11, 10:

    legem,

    ib. 1 Macc. 1, 66. — Hence, infractus, a, um, P. a., broken, bent.
    1.
    Lit.:

    mares caprarum longis auribus infractisque probant,

    Plin. 8, 50, 76, § 202.—
    2.
    Trop., broken, exhausted, weakened, subdued.
    a.
    In gen.:

    infractos animos gerere,

    Liv. 7, 31, 6:

    nihil infractus Appii animus,

    id. 2, 59, 4:

    oratio submissa et infracta,

    id. 38, 14:

    infractae ad proelia vires,

    Verg. A. 9, 499:

    veritas,

    falsified, Tac. H. 1, 1:

    fides metu infracta,

    shaken, id. ib. 3, 42:

    tributa,

    diminished, id. ib. 4, 57:

    potentia matris,

    id. A. 13, 12:

    fama,

    injured reputation, Verg. A. 7, 332; Tac. H. 2, 22:

    Latini,

    broken, Verg. A. 12, 1.—
    b.
    Diluted:

    fel aqua infractum,

    Plin. 28, 12, 50, § 186.—
    c.
    In partic., of speech, broken off:

    infracta et amputata loqui,

    broken, unconnected, Cic. Or. 51, 170:

    infracta loquela,

    broken talk, baby - talk, Lucr. 5, 230:

    cum vocem ejus (delicati) infractam videret,

    effeminate, Gell. 3, 5, 2:

    vocibus delinitus infractis,

    Arn. 4, 141.

    Lewis & Short latin dictionary > infringo

  • 6 inrito

    1.
    irrīto ( inr-), āvi, ātum, 1 ( perf. subj. inritassis for inritaveris, Plaut. Am. 1, 1, 298), v. a. [cf. eris, erethô, erethizô, Curt. Gr. Etym. p. 342, ed. 4], to incite, excite, stimulate, instigate, provoke, exasperate, irritate.
    I.
    Lit.:

    inritare dictum est proprie provocare,

    Non. 31, 21:

    si me inritassis, etc.,

    Plaut. Am. 1, 1, 298; id. Stich. 2, 2, 22:

    ne si magis inritatus siet,

    Ter. Ad. 2, 4, 18:

    ita sum inritatus, ut, etc.,

    id. Phorm. 2, 1, 10:

    ut vi inritare ferroque lacessere fortissimum virum auderet,

    Cic. Mil. 31, 84:

    virum telis,

    Verg. A. 10, 644:

    Terra, ira irritata deorum,

    id. ib. 4, 178:

    bello gentes,

    Just. 12, 6, 16:

    sibi simultates,

    Liv. 33, 46:

    aliquem ad necem alicujus,

    Vell. 2, 66.— Poet.:

    cum fera diluvies quietos Irritat amnes,

    enrages, Hor. C. 3, 29, 41:

    flammas,

    to kindle, Ov. F. 2, 649.—
    II.
    In gen., to incite, move, stir up, provoke, vex, inflame:

    crabrones,

    Plaut. Am. 2, 2, 75:

    tribunos plebis fama ea ipsa inritaverat magis ad certamen,

    Liv. 6, 27:

    animos ad bellum,

    id. 31, 5:

    iracundiam, Sen. de Ira, 3, 8: infantiam ad discendum,

    Quint. 1, 1, 26:

    forma meos irritat amores,

    Ov. Am. 2, 4, 9:

    vitia,

    id. ib. 3, 4, 11:

    cupiditatem,

    Sen. Ep. 7:

    suspiciones,

    Tac. H. 3, 4:

    animos,

    Hor. A. P. 180:

    ingenium,

    Prop. 4 (5), 6, 75:

    naturam per se pronam ad humanitatem,

    Sen. Ben. 6, 29:

    princeps, qui delatores non castigat, irritat,

    encourages, Suet. Dom. 9:

    exitium,

    to hasten, Tac. A. 13, 1:

    tussim,

    to excite, make worse, Cels. 2, 1; 5, 28, 2. — Hence, irrī-tātus, a, um, P. a., excited, enraged, provoked, irritated:

    canem inritatam imitarier,

    Plaut. Capt. 3, 1, 25:

    ad aliquid,

    Suet. Galb. 21:

    in aliquid,

    Sen. Ep. 97.— Comp.:

    ego his ejus verbis irritatior,

    Gell. 15, 9, 7; 10, 9, 2; id. praef. § 20.— Adv.: irrītātē, in an irritated manner; only in comp., Amm. 22, 15, 19.
    2.
    irrĭto ( inr-), āre, v. a. [1. irritus], to make void, invalidate (late Lat.), Cod. Th. 3, 12, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > inrito

  • 7 irrito

    1.
    irrīto ( inr-), āvi, ātum, 1 ( perf. subj. inritassis for inritaveris, Plaut. Am. 1, 1, 298), v. a. [cf. eris, erethô, erethizô, Curt. Gr. Etym. p. 342, ed. 4], to incite, excite, stimulate, instigate, provoke, exasperate, irritate.
    I.
    Lit.:

    inritare dictum est proprie provocare,

    Non. 31, 21:

    si me inritassis, etc.,

    Plaut. Am. 1, 1, 298; id. Stich. 2, 2, 22:

    ne si magis inritatus siet,

    Ter. Ad. 2, 4, 18:

    ita sum inritatus, ut, etc.,

    id. Phorm. 2, 1, 10:

    ut vi inritare ferroque lacessere fortissimum virum auderet,

    Cic. Mil. 31, 84:

    virum telis,

    Verg. A. 10, 644:

    Terra, ira irritata deorum,

    id. ib. 4, 178:

    bello gentes,

    Just. 12, 6, 16:

    sibi simultates,

    Liv. 33, 46:

    aliquem ad necem alicujus,

    Vell. 2, 66.— Poet.:

    cum fera diluvies quietos Irritat amnes,

    enrages, Hor. C. 3, 29, 41:

    flammas,

    to kindle, Ov. F. 2, 649.—
    II.
    In gen., to incite, move, stir up, provoke, vex, inflame:

    crabrones,

    Plaut. Am. 2, 2, 75:

    tribunos plebis fama ea ipsa inritaverat magis ad certamen,

    Liv. 6, 27:

    animos ad bellum,

    id. 31, 5:

    iracundiam, Sen. de Ira, 3, 8: infantiam ad discendum,

    Quint. 1, 1, 26:

    forma meos irritat amores,

    Ov. Am. 2, 4, 9:

    vitia,

    id. ib. 3, 4, 11:

    cupiditatem,

    Sen. Ep. 7:

    suspiciones,

    Tac. H. 3, 4:

    animos,

    Hor. A. P. 180:

    ingenium,

    Prop. 4 (5), 6, 75:

    naturam per se pronam ad humanitatem,

    Sen. Ben. 6, 29:

    princeps, qui delatores non castigat, irritat,

    encourages, Suet. Dom. 9:

    exitium,

    to hasten, Tac. A. 13, 1:

    tussim,

    to excite, make worse, Cels. 2, 1; 5, 28, 2. — Hence, irrī-tātus, a, um, P. a., excited, enraged, provoked, irritated:

    canem inritatam imitarier,

    Plaut. Capt. 3, 1, 25:

    ad aliquid,

    Suet. Galb. 21:

    in aliquid,

    Sen. Ep. 97.— Comp.:

    ego his ejus verbis irritatior,

    Gell. 15, 9, 7; 10, 9, 2; id. praef. § 20.— Adv.: irrītātē, in an irritated manner; only in comp., Amm. 22, 15, 19.
    2.
    irrĭto ( inr-), āre, v. a. [1. irritus], to make void, invalidate (late Lat.), Cod. Th. 3, 12, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > irrito

  • 8 vitio

    vĭtĭo, āvi, ātum, 1, v. a. [vitium], to make faulty, to injure, spoil, mar, taint, corrupt, infect, vitiate (class., esp. in the trop. sense; syn.: corrumpo, noceo).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    dira lues quondam Latias vitiaverat auras,

    Ov. M. 15, 626; cf.:

    amnem salibus amaris,

    id. ib. 15, 286:

    ossa,

    Cels. 8, 2:

    corpora,

    Ov. F. 6, 136:

    oculos,

    id. F. 1, 691:

    facies longis vitiabitur annis,

    id. Tr. 3, 7, 33:

    ferramentum in opere,

    Col. 11, 1, 20:

    ova,

    id. 8, 11, 5:

    vina,

    Hor. S. 2, 4, 54:

    boves aliqua offensa,

    Pall. 4, 12, 1.—
    B.
    In partic., to violate a woman (cf.: violo, polluo): aliquam in occulto, Cato ap. Gell. 17, 13, 4:

    virginem,

    Ter. Eun. 4, 4, 37; id. Ad. 4, 5, 52; Suet. Aug. 71; Quint. 9, 2, 70 al.; cf.:

    vitiati pondera ventris (sc. stupro),

    Ov. H. 11, 37.—
    II.
    Trop.:

    comitiorum et contionum significationes sunt nonnumquam vitiatae atque corruptae,

    falsified, Cic. Sest. 54, 115 Halm N. cr.: dies, to make void the nomination of a day for the census, id. Att. 4, 9, 1; cf.:

    senatusconsulta arbitrio consulum supprimebantur vitiabanturque,

    Liv. 3, 55, 13:

    scripturas,

    Dig. 50, 17, 94: auspicia, Messala ap. Gell. 13, 15, 4:

    pectora limo malorum,

    Ov. P. 4, 2, 18; cf.:

    curis vitiatum corpus amaris,

    id. ib. 1, 10, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > vitio

  • 9 circum-scrībō

        circum-scrībō īpsī, īptus, ere,    to encircle, circumscribe, enclose in a ring: orbem: virgulā stantem: virgā regem, L. — Fig., to define, encompass, enclose, limit, bound, circumscribe: nullis terminis ius suum: genus brevi circumscribi potest: uno genere genus hoc aratorum, to comprehend in one class. — To contract, hem in, circumscribe, hinder, restrain, confine, limit: praetorem: de circumscribendo adulescente sententia: insolentia in circumscribendis tribunis plebis, Cs. — To deceive, cheat, circumvent, entrap, ensnare, defraud: interrogationibus circumscripti: adulescentulos, overreach: Pupillos, Iu.—To cancel, annul, invalidate, make void, set aside: omni tempore Sullano circumscripto: circumscriptis iis sententiis, quas posui.

    Latin-English dictionary > circum-scrībō

  • 10 re-solvō

        re-solvō solvī, solūtus, ere,    to untie, unfasten, unbind, loose, loosen, release, open: equos, unyoke, O.: fila, separate, O.: oras, cast loose, L.: resoluta catenis Incedit virgo, i. e. release, O.: litteras, L.: iugulum mucrone, O.: faucīs haec in verba, O.: fatis ora, V.: dolos tecti ambagesque (Labyrinthi), i. e. explain, V.: nivem, melt, O.: Venus tenebras resolvit, V.: Zephyro se glaeba resolvit, is softened, V.—To relax, unnerve, enervate, enfeeble: (Cerberus) inmania terga resolvit Fusus humi, stretched out, V.: utrumque (concubitus), O.: corpus (somno), O.: resolutis membris, Cu.—Fig., to set free, release: Teque piacula nulla resolvent, H.—To do away, cancel, make void, dispel: litem quod lite resolvit, H.: Invitat genialis hiemps curasque resolvit, V.: iura (pudoris), V.

    Latin-English dictionary > re-solvō

  • 11 casso

    to bring to naught, destroy, annul, make void.

    Latin-English dictionary of medieval > casso

  • 12 evacuo

    ē-văcŭo, no perf., ātum, 1, v. a., to empty out, evacuate (post-Aug.).
    I.
    Lit.:

    alvum,

    Plin. 20, 6, 23, § 52; 32, 9, 33, § 104. —
    II.
    Trop.
    1.
    To rid one's self of, lay aside:

    quae pueruli erant,

    Vulg. 1 Cor. 13, 11.—
    2.
    To make void, cancel:

    obligationem,

    Cod. Just. 8, 43, 4; Vulg. 1 Cor. 1, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > evacuo

  • 13 exuo

    ex-ŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a. [ex and root av-, to go to, put on; Zend. avaiti, go into, ao-thra, shoe; Slav. and Lith. forms, v. Fick, Vergl. Wört. p. 17; cf. ind-uo], to draw out or off, to pull or strip off, put off, divest (class.; esp. freq. since the Aug. period).
    I.
    Lit.:

    serpens exuit in spinis vestem,

    Lucr. 4, 61:

    manticam umero,

    App. M. 1, p. 110; cf.:

    pharetram umero,

    Ov. M. 2, 419:

    telum magno e vulnere,

    Stat. Th. 9, 287:

    ensem vaginā,

    id. ib. 9, 76:

    clipeum reduci,

    Ov. H. 13, 147; cf.:

    vincula sibi,

    id. M. 7, 773:

    jugum,

    to shake off, Liv. 35, 17, 8:

    alas,

    to lay aside, Verg. A. 1, 690:

    Trojanos cestus,

    id. ib. 5, 420:

    setosa duris exuere pellibus membra,

    Hor. Epod. 17, 15; cf.:

    magnos membrorum artus, magna ossa lacertosque Exuit,

    strips, bares, Verg. A. 5, 423:

    aliquem veste,

    Suet. Ner. 32:

    palmas vinclis,

    Verg. A. 2, 153:

    digitos,

    i. e. to strip of rings, Mart. 14, 109:

    mensas,

    to uncover, id. 9, 60, 7:

    si ex his te laqueis exueris,

    Cic. Verr. 2, 5, 58, § 151:

    se jugo,

    Liv. 34, 13, 9. —In a Greek construction:

    unum exuta pedem vinclis,

    Verg. A. 4, 518:

    cornua exuitur,

    Ov. M. 9, 52.— Absol.:

    si non saltas, exue igitur (sc. pallam),

    Plaut. Men. 1, 3, 16. —
    B.
    Transf., in gen., to strip, despoil, deprive of any thing:

    hostium copiis fusis armisque exutis,

    i. e. to be forced to throw off their arms and to flee, Caes. B. G. 3, 6, 3:

    hostem armis,

    id. ib. 5, 51 fin.; Sall. J. 88, 3; Liv. 22, 21, 4:

    exuti prope omnes armis diffugere,

    id. 21, 61, 9; 34, 28, 11; Verg. A. 11, 395:

    impedimentis,

    Caes. B. G. 7, 14, 8; 7, 42, 5:

    castris,

    Liv. 31, 42, 7; 41, 3, 10; 41, 12, 5; Vell. 1, 9, 4:

    sedibus,

    Tac. A. 13, 39:

    aliquem avitis bonis,

    id. ib. 14, 31; cf.:

    aliquem patrimonio,

    Suet. Gramm. 11:

    montes,

    to strip, lay bare, Stat. S. 4, 3, 50:

    se agro paterno avitoque,

    Liv. 2, 23, 6: exuto Lepido, interfecto Antonio, stripped bare, i. e. without legions, without arms, etc., Tac. A. 1, 2.—
    II.
    Trop., to lay aside, cast off, divest one's self of any thing:

    humanitatem,

    Cic. Lig. 5, 14; cf. id. Att. 13, 2, 1:

    sapientia vanitatem exuit mentibus,

    Sen. Ep. 90 med.:

    mentitum colorem,

    Quint. 12, 10, 76:

    silvestrem animum,

    Verg. G. 2, 51:

    vultus severos,

    Ov. Am. 3, 4, 43:

    feritatem,

    id. F. 3, 281:

    mores antiquos,

    Liv. 27, 8, 6:

    virtutes,

    Tac. A. 1, 75:

    fidem,

    id. ib. 12, 14:

    amicitiam,

    id. ib. 1, 8:

    tristitiam et arrogantiam et avaritiam,

    id. Agr. 9:

    jus fasque,

    id. H. 3, 5:

    promissa,

    to break one's word, id. A. 13, 44:

    pacta,

    id. ib. 6, 43:

    patriam,

    id. H. 5, 5 et saep.:

    hominem exuens ex homine,

    Cic. Fin. 5, 12, 35:

    magistrum,

    Tac. A. 14, 52 fin.
    * (β).
    With a subjectclause:

    mihi quidem ex animo exui non potest, esse deos,

    Cic. N. D. 3, 3, 7.—
    B.
    Transf., to make void of, to free from:

    se omnibus vitiis,

    Sen. Ep. 11.

    Lewis & Short latin dictionary > exuo

  • 14 improbo

    imprŏbo ( inpr-), āvi, ātum, 1, v. a. [2. in-probo], to disapprove, blame, condemn, reject (class.; syn.: culpo, vitupero, criminor, etc.): multi, qui domi aetatem agerent, propterea sunt improbati, Enn. ap. Cic. Fam. 7, 6 (Trag. v. 296 Vahl.):

    hoc negas te. posse nec approbare nec improbare,

    Cic. Ac. 2, 30, 96:

    haec improbantur a Peripateticis, a Stoicis defenduntur,

    id. Div. 1, 33, 72; id. Ac. 2, 30, 95:

    ego ista studia non improbo, moderata modo sint,

    id. de Or. 2, 37, 156:

    improbantur ii quaestus, qui in odia hominum incurrunt,

    id. Off. 1, 42, 150:

    Curio utrumque improbans consilium,

    Caes. B. C. 2, 31, 1:

    per improbaturum haec Jovem,

    Hor. Epod. 5, 8:

    judicium,

    to reject, rescind, make void, Cic. Verr. 2, 2, 28, § 68: ego frumentum neque attigi neque aspexi: mancipibus potestatem probandi improbandique permisi, of rejecting as unsuitable or insufficient, id. ib. 2, 3, 76, § 175;

    2, 2, 74, § 172: ut aut ne cogeret munire aut id, quod munitum esset, ne improbaret,

    id. Font. 4, 7:

    Vergilius terram, quae filicem ferat, non inprobat vitibus,

    Plin. 17, 4, 3, § 29: dibapha Tyria P. Lentulus primus in praetexta usus improbabatur, was censured, Nep. ap. Plin. 9, 39, 63, § 137:

    (Nymphae) ad numerum motis pedibus duxere choreas. Improbat has pastor, saltuque imitatus agresti, etc.,

    derides, Ov. M. 14, 521.—Esp. in law, to overrule an opinion or judgment:

    sententiam,

    Gai. Inst. 2, 51; 3, 71 al.— Absol.:

    qui si improbasset, cur ferri passus esset? sin probasset, cur, etc.,

    Caes. B. C. 1, 32, 3:

    inde invident humiliores, rident superiores, improbant boni,

    Quint. 11, 1, 17; 1, 3, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > improbo

  • 15 infectus

    1.
    infectus, a, um, adj. [2. in-factus].
    I.
    Not made or done, unwrought, unmade, undone, unperformed, unfinished (class.):

    ubi cognovit, opera quae facta infectaque sient,

    Cato, R. R. 2, 1:

    ea, quae sunt facta, infecta refert,

    Plaut. Am. 3, 2, 3:

    et id, quod indicatum non sit, pro infecto haberi oportere,

    Cic. Inv. 2, 27, 80:

    omnia pro infecto sint,

    let all be regarded as undone, Liv. 9, 11, 3:

    infecta pace,

    without having effected a peace, Ter. Eun. 1, 1, 8; Liv. 37, 1, 6; 32, 37, 5: damnum infectum, a loss which has not yet happened, but is only anticipated:

    qui in pariete communi demoliendo damni infecti (nomine) promiserit,

    Cic. Top. 4, 22; id. Verr. 2, 1, 56, § 146; so,

    damni infecti,

    Plin. 36, 2, 2, § 6; cf. Dig. 39, 2, 2; 43, 15, 1, § 5; Gai. 4, 31 al. (for Verg. A. 6, 742, v. inficio):

    infectis iis, quae agere destinaverat, ab urbe proficiscitur,

    without having accomplished those things, Caes. B. C. 1, 33; so,

    re infectā,

    without accomplishing the matter, id. B. G. 7, 17, 5; Liv. 9, 32, 6; Quint. 9, 3, 73; cf.:

    infecta dicta re eveniant tua,

    Plaut. Am. 2, 1, 85:

    infectis rebus,

    Sall. J. 28, 4; Nep. Milt. 7, 5; and:

    infecto negotio,

    Sall. J. 58 fin.:

    victoriā,

    without having gained the victory, Liv. 9, 23, 11:

    argentum,

    uncoined, id. 34, 10, 4; cf.

    aurum,

    Verg. A. 10, 528:

    infecta dona facere,

    to render unmade, to revoke, Plaut. Most. 1, 3, 27:

    infectum reddere,

    to make void, of no effect, id. ib. 4, 3, 23: facta atque infecta, things done and not done, i. e. true and false, Verg. A. 4, 190; Stat. Th. 3, 430:

    rudis atque infecta materies,

    unwrought, Petr. 114:

    telasque calathosque infectaque pensa reponunt,

    unfinished, Ov. M. 4, 10.—
    II.
    Impossible:

    nihil jam infectum Metello credens,

    Sall. J. 76, 1; so,

    mira et paene infecta,

    App. M. 1, p. 111, 25.
    2.
    infectus, a, um, Part., from inficio.
    3.
    infectus, ūs, m. [inficio], a dyeing (post-Aug.).—In abl.:

    lanarum,

    Plin. 8, 48, 73, § 193.

    Lewis & Short latin dictionary > infectus

  • 16 infirmantes

    1.
    infirmo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [infirmus].
    I. A.
    Lit.:

    legiones,

    Tac. A. 15, 10: munimenta madore, Sall. Fragm. ap. Non. 138, 6:

    hominem,

    Cels. 2, 12.—
    B.
    Trop.
    a.
    To invalidate, disprove, refute:

    res tam leves infirmare ac diluere,

    Cic. Rosc. Am. 15, 42;

    with tollere,

    id. N. D. 2, 59, 147;

    with frangere,

    id. de Or. 131:

    fidem testis,

    id. Rosc. Com. 15, 45:

    fidem alicui,

    id. Att. 15, 26. —
    b.
    To annul, make void:

    legem,

    Liv. 34, 3; Quint. 7, 1, 49:

    contractum,

    Dig. 49, 14, 46:

    graviter ferens aliquid a se factum infirmari,

    Vell. 2, 2, 1:

    acta illa atque omnes res superioris anni,

    Cic. Sest. 18, 40.—
    II.
    Neutr. only in part. pres. as subst.: infirmantes, um, m., the weak, sick, Sulp. Sev. Vit. S. Mart. 18, 5; id. Ep. 2, 12.
    2.
    in-firmo, āvi, ātum, 1, v. a., to establish in, fix, or confirm in (late Lat.), Cael. Aur. Acut. 3, 4, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > infirmantes

  • 17 infirmo

    1.
    infirmo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [infirmus].
    I. A.
    Lit.:

    legiones,

    Tac. A. 15, 10: munimenta madore, Sall. Fragm. ap. Non. 138, 6:

    hominem,

    Cels. 2, 12.—
    B.
    Trop.
    a.
    To invalidate, disprove, refute:

    res tam leves infirmare ac diluere,

    Cic. Rosc. Am. 15, 42;

    with tollere,

    id. N. D. 2, 59, 147;

    with frangere,

    id. de Or. 131:

    fidem testis,

    id. Rosc. Com. 15, 45:

    fidem alicui,

    id. Att. 15, 26. —
    b.
    To annul, make void:

    legem,

    Liv. 34, 3; Quint. 7, 1, 49:

    contractum,

    Dig. 49, 14, 46:

    graviter ferens aliquid a se factum infirmari,

    Vell. 2, 2, 1:

    acta illa atque omnes res superioris anni,

    Cic. Sest. 18, 40.—
    II.
    Neutr. only in part. pres. as subst.: infirmantes, um, m., the weak, sick, Sulp. Sev. Vit. S. Mart. 18, 5; id. Ep. 2, 12.
    2.
    in-firmo, āvi, ātum, 1, v. a., to establish in, fix, or confirm in (late Lat.), Cael. Aur. Acut. 3, 4, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > infirmo

  • 18 inprobo

    imprŏbo ( inpr-), āvi, ātum, 1, v. a. [2. in-probo], to disapprove, blame, condemn, reject (class.; syn.: culpo, vitupero, criminor, etc.): multi, qui domi aetatem agerent, propterea sunt improbati, Enn. ap. Cic. Fam. 7, 6 (Trag. v. 296 Vahl.):

    hoc negas te. posse nec approbare nec improbare,

    Cic. Ac. 2, 30, 96:

    haec improbantur a Peripateticis, a Stoicis defenduntur,

    id. Div. 1, 33, 72; id. Ac. 2, 30, 95:

    ego ista studia non improbo, moderata modo sint,

    id. de Or. 2, 37, 156:

    improbantur ii quaestus, qui in odia hominum incurrunt,

    id. Off. 1, 42, 150:

    Curio utrumque improbans consilium,

    Caes. B. C. 2, 31, 1:

    per improbaturum haec Jovem,

    Hor. Epod. 5, 8:

    judicium,

    to reject, rescind, make void, Cic. Verr. 2, 2, 28, § 68: ego frumentum neque attigi neque aspexi: mancipibus potestatem probandi improbandique permisi, of rejecting as unsuitable or insufficient, id. ib. 2, 3, 76, § 175;

    2, 2, 74, § 172: ut aut ne cogeret munire aut id, quod munitum esset, ne improbaret,

    id. Font. 4, 7:

    Vergilius terram, quae filicem ferat, non inprobat vitibus,

    Plin. 17, 4, 3, § 29: dibapha Tyria P. Lentulus primus in praetexta usus improbabatur, was censured, Nep. ap. Plin. 9, 39, 63, § 137:

    (Nymphae) ad numerum motis pedibus duxere choreas. Improbat has pastor, saltuque imitatus agresti, etc.,

    derides, Ov. M. 14, 521.—Esp. in law, to overrule an opinion or judgment:

    sententiam,

    Gai. Inst. 2, 51; 3, 71 al.— Absol.:

    qui si improbasset, cur ferri passus esset? sin probasset, cur, etc.,

    Caes. B. C. 1, 32, 3:

    inde invident humiliores, rident superiores, improbant boni,

    Quint. 11, 1, 17; 1, 3, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > inprobo

  • 19 resolvo

    rĕ-solvo, solvi, sŏlūtum, 3, v. a., to untie, unfasten, unbind; to loose, loosen, release, open (not freq. till after the Aug. per.; cf.: relaxo, resero, recludo, libero).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    equos,

    to unyoke, Ov. F. 4, 180; cf.:

    juncta juga leonibus,

    Cat. 63, 76:

    quem suā sponte vinxerit, non resolvat, etc.,

    Col. 1, 8, 16; 11, 1, 22:

    cinctas vestes,

    Ov. M. 1, 382; cf.

    nodum,

    Cels. 7, 4, 4:

    fila,

    to loose, separate, Ov. M. 2, 654:

    vulnera,

    to unbind, Quint. 6, 1, 30; 49:

    oras,

    to cast loose from the shore, Liv. 22, 19, 10 Drak. N. cr.:

    virginem catenis,

    i. e. to release, Ov. M. 4, 737; cf.:

    crura vinclis,

    id. A. A. 3, 272:

    (puella) resoluta capillos,

    id. Am. 2, 14, 39:

    claustra,

    to open, Lucr. 1, 415:

    litteras,

    Liv. 26, 15:

    venas,

    Tac. A. 6, 48:

    jugulum mucrone,

    Ov. M. 1, 227:

    ferro,

    id. ib. 6, 643:

    manum in diversum,

    Quint. 11, 3, 97:

    fauces haec in verba,

    Ov. M. 2, 282; cf.:

    exspectato Ora sono,

    id. ib. 13, 126:

    fatis ora,

    Verg. G. 4, 452;

    and simply ora,

    id. A. 3, 457:

    ignis aurum resolvit,

    melts, dissolves, Lucr. 6, 967:

    nivem,

    to melt, thaw, Ov. Tr. 3, 10, 13; cf.:

    resolutus repente Rhenus,

    Suet. Dom. 6:

    margaritas in tabem,

    Plin. 9, 35, 58, § 120:

    glaebam in pulverem,

    Col. 11, 2, 60:

    nummos,

    to melt down, Lampr. Alex. Sev. 30 fin. — Poet.:

    nebulas ventis ac sole,

    to disperse, dissipate, scatter, Ov. M. 14, 400; cf.

    tenebras (sidere),

    Verg. A. 8, 591:

    resoluta caligo,

    Sil. 5, 58: Zephyro se glaeba, becomes loose or soft, Verg. G. 1, 44; Curt. 4, 6, 11:

    terra resoluta,

    Col. 4, 1, 4; 11, 3, 5:

    muros ariete,

    to break down, Sil. 5, 553:

    cinctos muros,

    id. 12, 495:

    saxa,

    id. 1, 369. —
    B.
    In partic.
    1.
    To relax, unnerve, enervate, enfeeble the body (cf. remitto):

    felicitas hos inflat, illos mollit et totos resolvit,

    Sen. Ep. 36, 1:

    (Cerberus) immania terga resolvit Fusus humi,

    stretched out, Verg. A. 6, 422:

    nexos artus,

    id. ib. 4, 695:

    utrumque (concubitus),

    Ov. A. A. 2, 683:

    corpus (somno),

    id. M. 7, 328:

    placitā resoluta quiete,

    id. ib. 9, 468:

    membra ad molles choros,

    Prop. 2, 34 (3, 32), 42; Curt. 4, 16, 13:

    fatigatione resolutus,

    id. 6, 8, 21; 9, 5, 10.—
    2.
    Mostly ante-class., to pay a debt:

    minas,

    Plaut. Ep. 1, 2, 39:

    argentum,

    id. ib. 3, 2, 16; id. Men. 5, 5, 30:

    pro vecturā,

    id. As. 2, 4, 27; cf. Cato, R. R. 144, 3; 145, 1; 148, 2:

    damnum boni viri arbitratu resolvere,

    id. ib. 149, 2. —
    II.
    Trop.
    A.
    In gen. (acc. to I. A.), to separate, unbind, set free, release; to disclose, show, reveal, lay open; to annul, cancel, make void, abolish, destroy (syn. rescindo):

    ipsas periodos majoribus intervallis et velut laxioribus nodis resolvemus,

    Quint. 9, 4, 127:

    quoniam, quā fieri quicquid posset ratione, resolvi,

    have disclosed, shown, Lucr. 5, 773:

    teque piacula nulla resolvent,

    release, Hor. C. 1, 28, 34:

    amore resolutus,

    Tib. 1, 10, 83:

    (Hannibal) Quod sponte abscedat tandemque resolvat Ausoniam,

    liberate, Sil. 17, 206:

    resoluta legibus urbs,

    id. 11, 36:

    ira resoluta frenis legum,

    Luc. 2, 145:

    litem quod lite resolvit,

    does away with, ends, Hor. S. 2, 3, 103:

    invitat genialis hiems curasque resolvit,

    banishes, dispels, Verg. G. 1, 302:

    tristitiam animi,

    Plin. 24, 6, 15, § 24:

    dolos tecti ambagesque,

    i. e. find the way through, Verg. A. 6, 29:

    jura (pudoris),

    id. ib. 4, 27:

    dolos fraudesque,

    Sil. 7, 153:

    gaudia ferro,

    id. 13, 508:

    amphiboliam,

    to destroy, remove, Quint. 7, 9, 4:

    ambiguitatem,

    id. 12, 2, 13:

    dicta ex parte diversā,

    i. e. refute, id. 5, 13, 12:

    vectigal et onera commerciorum,

    to abolish, Tac. H. 4, 65:

    stipulationem,

    Dig. 21, 2, 57 fin.:

    conventionem,

    ib. 41, 5, 2:

    emptionem,

    ib. 18, 2, 2 et saep. —
    B.
    In partic. (acc. to I. B.).
    1.
    To relax, soften:

    disciplinam militarem,

    Tac. H. 1, 51:

    judices,

    Quint. 4, 2, 19; id. 8, prooem § 12. —
    2.
    To pay:

    unā plagā (cf. I. B. 2. supra),

    Plaut. Am. 2, 2, 73 (but in Cic. Phil. 14, 14, 38, the correct reading is persoluturum). — Hence, rĕsŏlūtus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 1.), relaxed, enervated, effeminate:

    corpora juvenum (with fluxa), Col. praef. § 17: minister Idaeo resolutior cinaedo,

    Mart. 10, 98.—
    2.
    Free, unhampered: os, Val.Max. 8, 7, ext. 1.—
    3.
    Unbridled:

    gaudia,

    Sil. 11, 305.— Adv.: rĕsŏlūtē, without restraint:

    quo resolutius decachinnetis,

    more unrestrainedly, Tert. ad Nat. 1, 19.

    Lewis & Short latin dictionary > resolvo

  • 20 vitiō

        vitiō āvī, ātus, āre    [vitium], to make faulty, injure, spoil, mar, taint, corrupt, infect, vitiate, defile: lues vitiaverat auras, O.: amnem salibus, O.: facies longis vitiabitur annis, O.: vina, H.: virginem, to violate, T.—Fig., to corrupt, falsify, nullify, void: comitiorum significationes sunt vitiatae, falsified: senatūs consulta arbitrio consulum vitiabantur, L.: censum impedire diebus vitiandis, i. e. by declaring void the appointment of a day: Pectora limo malorum, O.
    * * *
    vitiare, vitiavi, vitiatus V
    make faulty, spoil, damage; vitiate

    Latin-English dictionary > vitiō

См. также в других словарях:

  • make void — index abrogate (annul), adeem, annul, avoid (cancel), cancel, discharge (release from obligation) …   Law dictionary

  • void — [void] adj. [ME voide < OFr vuide < VL * vocitus, for L vocivus, var. of vacivus < vacare, to be empty] 1. not occupied; vacant: said of benefices, offices, etc. 2. a) holding or containing nothing b) devoid or destitute (of) [void of… …   English World dictionary

  • Void — Void, a. [OE. voide, OF. voit, voide, vuit, vuide, F. vide, fr. (assumed) LL. vocitus, fr. L. vocare, an old form of vacare to be empty, or a kindred word. Cf. {Vacant}, {Avoid}.] 1. Containing nothing; empty; vacant; not occupied; not filled.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Void space — Void Void, a. [OE. voide, OF. voit, voide, vuit, vuide, F. vide, fr. (assumed) LL. vocitus, fr. L. vocare, an old form of vacare to be empty, or a kindred word. Cf. {Vacant}, {Avoid}.] 1. Containing nothing; empty; vacant; not occupied; not… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • void — /vɔɪd / (say voyd) adjective 1. Law without legal force or effect; not legally binding or enforceable. 2. useless; ineffectual; vain. 3. without contents. 4. without an incumbent, as an office. –noun 5. an empty space: the void of heaven. 6. a… …  

  • void — Synonyms and related words: abandon, abbreviate, abnegate, abolish, abridge, abrogate, absence, abysm, abyss, acreage, annihilate, annul, area, arroyo, bankrupt in, bare, bare of, barren, bereft of, bland, blank, blankness, bleached, blot out,… …   Moby Thesaurus

  • Void — Void, v. t. [imp. & p. p. {Voided}; p. pr. & vb. n. {Voiding}.] [OF. voidier, vuidier. See {Void}, a.] 1. To remove the contents of; to make or leave vacant or empty; to quit; to leave; as, to void a table. [1913 Webster] Void anon her place.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • void — 1 / vȯid/ adj 1: of no force or effect under law a void marriage 2: voidable void·ness n void 2 vt: to make or declar …   Law dictionary

  • void|ed — «VOY dihd», adjective. 1. having a part cut out, leaving a void or vacant space. 2. made void or empty. 3. Heraldry. having a part cut out to make the field visible with only the edge remaining …   Useful english dictionary

  • make null and void — index override Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • make null — index destroy (void), overrule Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»